Söz konusu doğal afetler olduğunda hepimizin aklına öncelikle güvenlik geliyor. Bu nedenle “Depreme dayanıklı bina nasıl olur?” ya da “30 yıllık bina depreme dayanır mı?” gibi sorulara yanıt aramanız ve bu doğrultuda taşınma, bina güçlendirme gibi uygulamalar için planlama yapmanız gayet normal. Fakat ne yazık ki uzmanların yapacağı incelemeler olmadan bu gibi sorulara sağlıklı bir yanıt vermek mümkün değil. Dolayısıyla binanızın güvenliği ile ilgili herhangi bir şüpheniz varsa depreme dayanıklılık testi yaptırmanızı öneririz.
Binanızın depreme dayanıklılığını sorgulama aşamasında incelemeniz gereken en önemli noktaları sıralayalım.
BİNANIN YAŞI
Yapının hangi deprem yönetmeliğine uygun şekilde yapıldığı konusunda bilgiyi binanın yaşı verir. Güncel yönetmelik doğrultusunda inşa edilen binaların dayanıklılık konusunda eskilere oranla daha başarılı olduğu söylenebilir.
Özellikle 1999 Marmara Depremi sonrasında çıkan bina denetimi ile ilgili yasa, yapıların daha kontrollü inşa edilmesi adına önemli bir adımdır.
Bina yaşına göre yapının
- Bina Proje Ruhsat Onayı 2018 yılı sonrası,
- Bina Proje Ruhsat Onayı 2007 yılı sonrası,
- Bina Proje Ruhsat Onayı 1998 yılı sonrası,
NOT : 1998 öncesi yapılan yapıların deprem güvenliği konusunda birçok soru işaretlerinin olması sebebi ile Karadeniz Teknik Proje firması olarak bu yapıların yaşam alanı olarak kullanılmasını tavsiye etmiyoruz.
Türkiye Bina Deprem Yönetmelikleri ;
1940 – Zelzele Mıntıkalarında Yapılacak İnşaata Ait İtalyan Yapı Talimatnamesi
1944 – Zelzele Mıntıkaları Muvakkat YapıTalimatnamesi
1949 – Türkiye Yersarsıntısı Bölgeleri Yapı Yönetmeliği
1953 – Yersarsıntısı Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik
1962 – Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik (ABYYHY)
1968 – Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik (ABYYHY)
1975 – Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik (ABYYHY)
1998 – Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik (ABYYHY)
2007 – Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik (DBYBHY)
2018 – Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği (TBDY-2018)
ZEMİN DURUMU
Dere yatağı ya da dolgu alanlar doğal afetlere karşı daha savunmasız olduğunu kabul edebiliriz.
Ayrıca binanın temelinde yer altı suyu olup olmadığı da önemlidir.
Özellikle bodrumlu yapıların temel alt kotu düşük olması sebebi ile yağmur sularının temel altında birikmesine yol açar bu tip yapılarda temel altı drenaj sisteminin yapılmış olması gerekir. Karadeniz Teknik Proje
RUHSAT PROJESİ İLE MEVCUT YAPININ UYUMU
Yapılar, onaylanan proje doğrultusunda inşa edilmeli ve inşa sonrasında da bu projeye sadık kalınmalıdır. Binaya sonradan kaçak kat çıkılması, asansör yapılması, tadilat sırasında kolonların kesilmesi gibi projede yer almayan uygulamaların hayata geçirilmesi ne yazık ki güvenlik sorunları doğurabilir. Eğer binanızda böyle bir durum söz konusuysa kesinlikle bir uzmana danışmanızı öneririz.Karadeniz Teknik Proje
KOLON VE KİRİŞLERİN DURUMU
Kolon ve kirişlerdeki çatlaklar binanın dayanıklılığı hakkında bilgi verebilir. Fakat kiriş ya da kolonlarda herhangi bir çatlak yoksa bu da bina dayanıklılığının yüksek olduğu anlamına gelmeyebilir. En doğru sonucu deprem dayanıklılık testi ile öğrenilebileceğini bir kez daha hatırlatmak isteriz. Karadeniz Teknik Proje
BİNADA NEM VE RUTUBET DURUMU
Rutubet, binanın su yalıtımının iyi yapılmadığı anlamına gelebilir. Özellikle bodrum kattaki rutubet zamanla binanın taşıyıcı sistemlerine zarar verebilir.Binanın bodrum veya zemin katının gözlem yoluyla incelenmesi kolon ve kirişlerinde korozyonun ne seviyede olduğuna bakılmalıdır. Çok fazla nemin olması mevcut beton dayanımının kalitesini olumsuz yönde etkileyebilir. Karadeniz Teknik Proje